schrijf van 5
De Schijf van Vijf is een hulpmiddel om te kijken hoe gezond je kan eten.
5 vakken en 5 regels
De 5 vakken laten zien met wat voor soort producten je je lichaam gezond kunt houden. De aanbevolen hoeveelheden geven je een beeld van hoeveel je ongeveer per dag uit de vakken zou moeten eten. De 5 regels helpen je extra op te letten bij kiezen van je eten.- Eet gevarieerd
- Eet niet teveel en beweeg
- Eet minder verzadigd vet
- Eet veel groente, fruit en brood
- Eet veilig
Elke dag uit elk vak
Het eten en drinken van gezonde producten levert de voedingsstoffen die nodig zijn om het lichaam gezond te houden. Elk product bevat verschillende voedingsstoffen in wisselende hoeveelheden. Door gevarieerd te eten, is de kans het grootst dat je voldoende van alle voedingsstoffen binnenkrijgt. Eten uit alle vakken van de Schijf van Vijf, is hierbij een goed uitgangspunt.Basis voor een gezond lichaam
Gezond eten vormt samen met voldoende bewegen de basis voor een gezond gewicht en lichaam. Dat zorgt weer voor een kleinere kans op chronische ziekten, zoals hart- en vaatziekten, diabetes type 2 en een aantal vormen van kanker. Eet je dagelijks volgens de Schijf van Vijf en ben je zuinig met zout, dan heb je een gezond eetpatroon.1. Groenten en fruit
Hiermee worden alle soorten groente en fruit bedoeld: diepvries, ingeblikt, vers, uit de pot en bewerkt (dus ook bijvoorbeeld gepureerd of verwerkt in een smoothie). Deze producten voorzien in belangrijke voedingsstoffen als vitamine A, vitamine C, kalium, foliumzuur en vezels.
Groenten en fruit uit blik, diepvries of pot bevatten net zoveel voedingsstoffen als verse groenten. Wel belangrijk is erop te letten dat er geen suiker aan is toegevoegd. Groenten en fruit in de vorm van sauzen, smoothies en sappen bevatten 50% minder voedingsstoffen dan het verse product.
2. Brood, granen, aardappelen, rijst, peulvruchten, pasta en couscous
Deze productgroep binnen de schijf van vijf levert veel essentiële voedingsstoffen. De belangrijkste zijn de vitamines van het B-complex, eiwitten, vezels, koolhydraten, calcium en ijzer. Het is belangrijk afwisseling aan te brengen in het gebruik van deze producten. Kies vooral voor de volkoren varianten, deze bevatten de meeste vezels.
3. Zuivel, vlees, vis, ei, vleesvervangers
Vlees en vleesvervangers bevatten veel eiwit. Eiwitten zorgen voor opbouw en behoud van spierweefsel. Daarnaast is vlees een zeer geschikte bron van ijzer. Zuivelproducten leveren veel eiwit, maar ook calcium wat onmisbaar is voor stevige botten. 1-2 x in de week (vette) vis eten draagt bij aan een hogere inname van essentiële vetzuren. Dat helpt het risico op hart –en vaatziekten te verkleinen.
Binnen dit vak van de schijf van vijf is het wel belangrijk te kiezen voor halfvolle en magere varianten. Veel producten als kaas en volle zuivel bevatten namelijk veel verzadigd vet.
4. Vet en Olie
Een vaak onderschat onderdeel van onze voeding. We gebruiken deze vetten en oliën voor op brood of om onze maaltijden mee te bereiden. Vetten en oliën bevatten vetoplosbare vitaminen A, D en E en essentiële vetzuren. Deze essentiële vetzuren kan het lichaam niet zelf aanmaken. Ze verkleinen de kans op hart en vaatziekten en verlagen het cholesterol in het bloed.
Kies vooral de zachte en vloeibare vetten, deze bevatten het minste verzadigd vet. Op brood is halvarine de gezondste keuze.
5. Vocht
Het laatste vakje binnen de schijf van vijf omvat alle dranken. Het lichaam verliest gedurende de hele dag vocht via onder andere zweet en urine. Dit moet natuurlijk aangevuld worden om de vochtbalans te herstellen. Het is goed om te kiezen voor dranken die niet teveel suiker bevatten. Dat zijn thee en koffie zonder suiker, water, light dranken, melk en dranken met minder dan 30 calorieën per 100 ml. Wees matig met alcohol. Dat betekend niet elke dag en maximaal 1-2 glazen per dag.
De grootte van de vakken in de schijf van vijf geven de verhouding in benodigde hoeveelheden aan. Zo heeft u relatief meer groenten en fruit nodig dan vetten en oliën.
Het is u misschien opgevallen dat snacks, koek, gebak en sauzen niet genoemd worden. Dat komt doordat deze producten in principe niet thuishoren in een gezonde en voedzame voeding. U zal ze dan ook moeten zien als extra, niet als structureel onderdeel van uw voeding.
Hoe vaak mag een kind een tussen doortje?
4 x per dag
Waarom is het belangrijk dat een kind ontbijt:
Zodat het kind fit de dag door kan en de juiste voedingsstoffen binnen krijgt.
Waarom is het belangrijk om samen aan tafel te eten:
Zodat het kind ziet dat eten ook gezellig kan zijn.
Wat is voor een kind een goed moment van de dag om te trakteren op school of op een kdv?
In de middag want dan heeft het kind al fruit en brood op en kan het ter vervanging van een koekje.
3 Wat adviseert het voedingscentrum aan een tussendoortje voor peuters en kleuters?
Een stukje ontbijtkoek of een soepstengel