Obesitas Mijn zoon van negen weegt 84 kilo!
Overgewicht bij kinderen is sinds kort bestempeld als ernstige volksziekte. Maar niet alleen kinderen moeten daarvoor behandeld worden.
'Hoeveel weegt Dirkje wel niet mevrouw Schuit?’ vroeg huisarts Roderick Steen onder de indruk tijdens het intakegesprek van Loes Schuit, de moeder van Dirkje.
Loes haalde haar schouders op. ‘Zo tussen de veertig en vijfenveertig kilo vermoed ik, maar dat is niet de reden van ons bezoek dokter. Dirkje is kortademig en vaak erg moe. Hij heeft iets onder de leden waar onze vorige huisarts dokter De Waal maar niet achter kon komen wat dat was, vandaar dat we van huisarts zijn gewisseld.’
‘Kom op de weegschaal staan Dirkje.’
‘Moet dat?’
‘Ja, ik wil weten wat je weegt.’
‘Dat heeft ma net tegen u gezegd!’
‘En dat wil graag controleren. Kom op!’
Zuchtend en puffend stapte Dirkje op de weegschaal.
‘Mijn hemel!’ liet Roderick zich ontschieten, ‘meer dan vierentachtig kilo! Dat is het gewicht van een volwassen persoon, maar niet van een negenjarig kind mevrouw Schuit!’
‘Die weegschaal deugd niet’, zei Loes op besliste toon. ‘Onze vorige huisarts gebruikte ook al een kapotte weegschaal, dat zal wel iets met de bezuinigingen op de gezondheidszorg van doen hebben vermoed ik.’
‘Mijn weegschaal is prima in orde. Trek je shirt omhoog Dirkje, ik wil even naar jouw hart luisteren.’
Met duidelijke tegenzin trok Dirkje zijn shirt omhoog.
Roderick plaatste zijn stethoscoop op zijn borstkast. ‘Zucht eens diep.’
Na een paar minuten luisteren schudde Roderick zijn hoofd. ‘Ik hoor een verontrustende hartruis mevrouw Schuit, er zal snel iets moeten gebeuren om Dirkje gezond te krijgen!’
‘Dus toch! Ik had al het vermoeden dat het uitdijen van Dirkje een medische oorzaak moest hebben. Ik neem aan dat Dirkje geopereerd moet worden om een ander hart moet krijgen, dat schijnt tegenwoordig een fluitje van een cent te zijn dokter!’
‘Nee, zo drastisch hoeven we gelukkig niet in te grijpen. Dirkje moet op dieet om zo snel mogelijk minstens dertig kilo kwijt te raken.’
Loes glimlachte zuur. ‘Dat hebben we op advies van onze vorige huisarts al geprobeerd. We hebben een paar maanden bij een diëtiste gelopen maar dat hielp allemaal geen bal. Ze schreef een dieet voor waar we ons strikt aan hebben gehouden maar dat hielp helemaal niets. Dirkje moet iets aan zijn schildklier mankeren of zo, daar moet u hem op onderzoeken dokter!’
‘Dat is niet nodig, Dirkje moet net als u flink afvallen. Vertel wat meer over de eetgewoonten en het dieet dat Dirkje heeft gevolgd?’
‘Tja, Dirkje is een jongen in de groei en moet daarom stevig eten. We ontbeten altijd met een bord havermoutpap en Dirkje at daar zes, soms zeven belegde broodjes bij. Op advies van de diëtiste hebben we dat veranderd. De havermoutpap heb ik vervangen door yoghurt en het aantal broodjes heb ik teruggebracht tot twee stuks voorzien van mager beleg.’
Dirkje gruwelde. ‘De yoghurt was niet te kanen dokter, alleen door daar limonadesiroop en suiker bij te mikken was die smurrie te eten, maar ik heb volgehouden, iedere ochtend eet ik nog steeds braaf mijn yoghurt, ik ben het zelfs lekker gaan vinden.’
Roderick maakte een notitie. ‘En wat voor broodbeleg gebruikt u mevrouw Schuit?’
‘In eerste instantie deed ik mager spek tussen de broodjes, maar daar schijn je vreemd genoeg toch van aan te komen. Op advies van de diëtiste heb ik dat vervangen door magere worst en kaas. Maar ook daar viel Dirkje niet van af. Dat is volgens mij het bewijs dat de reden van Dirkjes zwaarlijvigheid een medische oorzaak moet hebben.’
‘Nee, daar geloof ik niets van. Strooi jij soms suiker op de worst en kaas Dirkje?’
‘Gadverdamme nee dokter. Op een tamp HEMA-worst strooi je toch geen suiker! Ik smeer de worst in met mosterd, dat is wel zo lekker. En op die gortdroge kaas moet ik wel een laag mayonaise aanbrengen anders krijg ik die droge hap echt niet door mijn keel.’
Loes knikte instemmend. ‘Dat lijkt me logisch dokter.’
Roderick zuchtte. ‘Wat geeft u Dirkje voor lunch mee naar school?’
‘Alleen twee appels. De rest van zijn lunch moet hij in de schoolkantine aanschaffen, maar ik vertrouw erop dat de schoolleiding ervoor zorgt dat de leerlingen op school alleen maar gezond eten kunnen kopen!’
‘Ja, dat zou je mogen verwachten’, zei Roderick. ‘Maar waarom laat u Dirkje dan geen appels in de kantine kopen?’
Dirkje begon te lachen. ‘Daar verkopen ze alleen maar van die zure, groene krengen, die van ma zijn lekker zoet!’
Loes glimlachte. ‘Ja, mijn jongen moet al zoveel laten staan dat ik hem met gekarameliseerde appels verwen om hem gemotiveerd te houden.’
‘Ja, ja! Waaruit bestaat jouw kantinelunch Dirkje?’
‘Weet ik veel! Ik eet daar niet, ik ga altijd naar Henkies Snackparadijs. Bij hem kun je patatje oorlog eten waar je je vingers bij aflikt. Man, ik blijf zakken friet bestellen als ik daar ben, heerlijk dokter!Na afloop eet ik daar vaak een bananenschuitje met slagroom.’
Loes glom van trots. ‘Nog meer fruit kind? Heel goed van je!’
Roderick kon zijn oren bijna niet geloven, Dirkje vrat zich letterlijk naar zijn graf. ‘Ik zal mijn commentaar aan het einde van dit consult geven. Wat wordt er ’s avonds zoal gegeten?’
‘U vergeet wat dokter’, zei Dirkje die een marsreep uit zijn verpakking peuterde, ‘mijn tussendoortjes zoals ma die noemt. Als mijn maag begint te grommen moet ik wat eten, daarvoor heb ik altijd een voorraad pindarepen, Marsen en Snickers bij me, zonder die hapjes kom ik de dag niet door!’
‘Heb je dat wel eens geprobeerd?’
‘Welnee, waarom zou ik?’
Loes reageerde gebeten. ‘Ik zorg er echt wel voor dat mijn kind geen honger lijdt dokter!’
‘Ik twijfel ook niet aan uw goede bedoelingen, maar daar vallen een aantal kritische kanttekeningen bij te plaatsen, maar daar hebben we het zo meteen nog wel over. Vertel over de avondmaaltijd mevrouw Schuit.’
‘Daar maak ik niet al teveel werk van dokter, gewone recht voor zijn raap maltijden, die fietsen er prima in. Mooie stamppotten met grote ballen half om half gehakt in pittige pindasaus is Dirkje’s favoriete maaltijd.’
Dirkje lachte. ‘Absoluut! Ik heb gisterenavond in een kwartier tijd elf ballen gehakt soldaat gemaakt, dat was een nieuw record hè ma?’
‘Ja, volgens mij ook. Nou ja, meestal werkt Dirkje drie, soms vier borden stamppot weg, dat lijkt me heel normaal voor een jongen in de groei. Als toetje geef ik Dirkje de laatste tijd een emmertje boerenvla met vruchten, ik zorg wel dat hij genoeg vitaminen binnen krijgt dokter!’
‘Was dat het, of geeft u hem nog meer te voederen?’
‘Nee, nou ja, een kleinigheidje voor het slapen gaan, ook in de slaap groeien kinderen gewoon door en dat kost energie. Naast zijn computer en bed zet ik een flinke stapel gevulde koeken, kano’s en rondo’s klaar zodat mijn schat nooit honger hoeft te lijden.’
‘Doe je aan sport Dirkje?’
‘Iets! Zeg maar liever veel. Ik golf, ski, voetbal en doe aan atletiek, dat zit wel snor dokter!’
‘Hè! Hoe doe je dat met een lichaam van een volgevreten walrus?’
‘Op de computer natuurlijk dombo! Om sport te beoefenen hoef ik de deur niet uit!’
‘Daar was ik al bang voor. Maar nu zal ik zeggen wat jullie moeten doen. Ik zal een verwijzing geven naar een gespecialiseerde voedingsdeskundige. Ik wil u op het hart drukken de adviezen die u krijgt strikt op te volgen mevrouw Schuit, als u zo doorgaat met het voederen van Dirkje heeft hij hooguit nog een paar jaar te leven. Daarnaast moet u mevrouw Schuit zich onder behandeling van een psychiater stellen. Er moet bij u een gedragsverandering plaats vinden wil Dirkje uw moederliefde kunnen overleven.’
‘Wat zal ik nou beleven!’ brieste Loes. ‘U verklaart me voor gek en beschuldigt mij ervan dat ik mijn kind vermoord? Zo zout heb ik het nog niet eerder gegeten! Maar ik snap het wel, ik ben heus niet gek! U weet best dat Dirkje iets onder zijn leden heeft waar een kwakzalver zoals u geen oplossing voor weet. En wat doen we dan? Jawel, de oorzaak en de verantwoording bij de patiënt neerleggen, dan bent u ingedekt is het niet dokter?’
‘Maar, maar …’ Roderick probeerde nog iets te zeggen.
‘Ach man, houd je snater! Kom Dirkje, we gaan op zoek naar een huisarts die zijn vak wel verstaat.’ Twee kamerolifanten waggelden naar de deur en lieten een verbijsterde huisarts Roderick Steen in zijn spreekkamer achter.